โดยทั่วไป การตรวจ RT-PCR จะมีขั้นตอนดังนี้:

1. การเก็บตัวอย่าง (Sample Collection / Swab Test):

   • การเก็บจากหลังโพรงจมูก (Nasopharyngeal Swab): เจ้าหน้าที่จะใช้ไม้พันสำลีขนาดเล็กสอดเข้าไปทางจมูกจนถึงหลังโพรงจมูก เพื่อเก็บสารคัดหลั่ง

   • การเก็บจากลำคอ (Oropharyngeal Swab): เจ้าหน้าที่จะใช้ไม้พันสำลีเก็บสารคัดหลั่งบริเวณลำคอหรือต่อมทอนซิล

   • บางกรณีอาจมีการเก็บตัวอย่างจากน้ำลาย (Saliva) หรือสิ่งส่งตรวจอื่นๆ ขึ้นอยู่กับวิธีของห้องปฏิบัติการ

2. การขนส่งตัวอย่าง: ตัวอย่างที่เก็บได้จะถูกเก็บในหลอดที่มีน้ำยาเฉพาะ (Viral Transport Medium: VTM หรือ UTM) และส่งไปยังห้องปฏิบัติการที่ได้มาตรฐานโดยเร็วที่สุด ภายใต้อุณหภูมิที่เหมาะสม

3. การวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ:

   • ในห้องปฏิบัติการจะมีการสกัดสารพันธุกรรม (RNA) ออกจากตัวอย่าง

   • จากนั้นนำสารพันธุกรรมที่ได้มาเข้าสู่กระบวนการ Reverse Transcription เพื่อเปลี่ยน RNA ให้เป็น DNA (cDNA)

   • ตามด้วยกระบวนการ Polymerase Chain Reaction (PCR) เพื่อเพิ่มปริมาณ DNA ของไวรัสให้มากขึ้นหลายล้านเท่า ซึ่งในระหว่างการเพิ่มปริมาณนี้ เครื่องจะตรวจจับสัญญาณฟลูออเรสเซนต์ที่เกิดขึ้นเมื่อมีการเพิ่มปริมาณของยีนไวรัส

   • หากตรวจพบสัญญาณตามเกณฑ์ที่กำหนด แสดงว่ามีสารพันธุกรรมของเชื้อโควิด-19 อยู่ในตัวอย่าง

ความแม่นยำ

RT-PCR มีความไว (Sensitivity) และความจำเพาะ (Specificity) สูงมาก ทำให้มีโอกาสเกิดผลลบลวง (False Negative) หรือผลบวกลวง (False Positive) ต่ำกว่าการตรวจแบบ ATK อย่างไรก็ตาม ความแม่นยำของผลตรวจอาจได้รับผลกระทบจากปัจจัยต่างๆ เช่น คุณภาพในการเก็บตัวอย่าง ปริมาณเชื้อในร่างกาย (ซึ่งจะสูงที่สุดในช่วง 3-5 วันแรกที่มีอาการ) และการขนส่งตัวอย่าง