เชื่อว่าผู้อ่านหลายท่านได้มีวันหยุดพักผ่อนและได้ท่องเที่ยวไปในที่ต่าง ๆ ซึ่งหลายคนอาจเกิดปัญหาผิวหนัง ไม่ว่าจะเป็นโรคผิวหนังหรือปัญหาความงามอันเนื่องมาจากแสงแดดและความร้อนเนื่องด้วยผิวหนังเป็นส่วนของร่างกายด่านแรกที่สัมผัสแสงแดดและความร้อน ดังนั้น ปัญหาต่างๆ จึงเกิดกับผิวหนังมากที่สุด ปัญหาผิวหนังที่เกิดขึ้นในช่วงฤดูร้อน ได้แก่
- ผิวคล้ำ เนื่องจากแสงแดด โดยเฉพาะคลื่นยูวีทำให้เกิดอนุมูลอิสระภายในผิว และทำให้เซลล์เม็ดสีผลิตเม็ดสีออกมามากขึ้น ผิวหนังจึงคล้ำขึ้น ปรากฏการณ์นี้จะเห็นได้ชัดในผู้ที่มีผิวสีคล้ำเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว บางรายสัมผัสแดดเพียง 3 วัน แต่อาจมีผิวคล้ำไปนานเป็นเดือน
- ผิวไหม้แดด เกิดจากการที่ผิวหนังได้รับแสงแดดในปริมาณที่สูง มักพบได้ในผู้ที่มีผิวขาว อาการที่พบได้แก่ผิวแสบ แดง หากได้รับแสงมากผิวหนังอาจพองและลอกได้
ดูแลผิวหลังเผชิญแดดหน้าร้อน - โรคผิวหนัง หลายท่านอาจมีผื่นหรือมีโรคผิวหนังบางชนิด เช่น ผื่นผิวหนังอักเสบที่เป็นโรคประจำตัวอยู่แล้ว ผื่นเหล่านี้อาจสงบอยู่แต่เกิดกำเริบขึ้นได้จากการสัมผัสแสงแดด หรือความร้อนได้ หรือบางรายเป็นโรคแพ้แดดกล่าวคือผิวหนังไวกับแสงแดดมากกว่าปกติ จึงเกิดผื่นได้ เช่น ลมพิษจากแสงแดด ผื่นอีกชนิดที่อาจเกิดขึ้นได้ ได้แก่ปฏิกิริยาไวต่อแสงที่เกิดจากยา ไม่ว่าจะเป็นชนิดรับประทาน วิตามิน อาหารเสริม หรือครีมที่ใช้ทาภายนอก สารเหล่านี้อาจไม่ทำให้เกิดการแพ้ในภาวะปกติ แต่เมื่อสัมผัสแสงแดดแล้วจะเกิดการแพ้ขึ้นได้ ภาวะนี้ต้องอาศัยการทดสอบสารแพ้ร่วมด้วย
- ผดร้อน เมื่ออากาศร้อน อาจพบตุ่มแดงคล้ายผด โดยเฉพาะบริเวณลำตัว บริเวณที่ผิวหนังกดทับกับเสื้อผ้านาน ๆ รวมทั้งบริเวณที่เหงื่อออกมาก ตุ่มเหล่านี้อาจมีอาการคันร่วมด้วยได้
- ฝ้า กระ รอยดำ เป็นปัญหาที่พบได้บ่อย หลายๆ คนที่เป็นฝ้าหรือกระอยู่แล้ว เมื่อสัมผัสแสงแดดเป็นเวลานานอาจพบว่ารอยเหล่านี้เข้มขึ้น รอยดำจากสิวก็อาจเข้มขึ้นได้หากสัมผัสแสงแดด
- ผิวเสื่อมและมะเร็งผิวหนัง พบว่าการสัมผัสแสงแดดเป็นระยะเวลานานเป็นประจำ จะทำให้ผิวเสื่อมก่อนวัยได้ ลักษณะที่บ่งว่าผิวเสื่อมจากแสงแดดได้แก่ รอยย่น ผิวแห้ง สีผิวไม่สม่ำเสมอ เส้นเลือดขยายตัว มีการขยายขนาดของรูขุมขนและต่อมไขมัน ผิวตกกระ บางรายผิวหนาตัวขึ้นและขรุขระโดยเฉพาะบริเวณที่สัมผัสแสงมากซึ่งเป็นตัวบ่งว่ากำลังจะเกิดมะเร็งผิวหนังในอนาคต
หากเกิดปัญหาเหล่านี้ วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นได้แก่ การหลีกเลี่ยงแสงแดดและความร้อน ไม่ว่าจะเป็นการหลบแดด การใช้เสื้อผ้าปกปิด การใช้ร่ม การสวมหมวก เพื่อไม่ให้เป็นมากขึ้น หากสงสัยว่าเกิดภาวะผิวไวแสงจากยาหรือครีมที่ทาภายนอก แนะนำให้หยุดใช้ยาหรือครีม หากผิวสีคล้ำเนื่องมาจากแดด ผิวจะค่อย ๆ ขาวขึ้นได้เองแต่ใช้ระยะเวลาหลายสัปดาห์ถึงหลายเดือนหรืออาจใช้ครีมที่มีส่วนผสมของสารลดการสร้างเม็ดสีร่วมด้วย
สำหรับโรคผิวหนังต่าง ๆ และโรคที่กำเริบขึ้นจากแสงแดด อาจต้องใช้ยาทาและยารับประทานร่วมด้วย ในกรณีของฝ้า กระ และรอยดำต่าง ๆ มีวิธีรักษาหลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นการใช้ยา และการใช้เลเซอร์เพื่อกำจัดเม็ดสีส่วนเกิน ทั้งนี้แนะนำให้ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเพื่อรับการรักษาที่ถูกต้อง
แหล่งข้อมูลโดย : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)