วัณโรค (Tuberculosis) หรือ TB เป็นโรคติดเชื้อที่เกิดจากแบคทีเรีย Mycobacterium tuberculosis ซึ่งส่วนใหญ่มักส่งผลกระทบต่อปอดโดยตรง แต่ก็สามารถเกิดขึ้นในอวัยวะอื่น ๆ ได้ เช่น กระดูก สมอง ต่อมน้ำเหลือง และระบบทางเดินอาหาร วัณโรคเป็นหนึ่งในโรคติดเชื้อที่มีความร้ายแรงและแพร่กระจายได้ง่ายมาก โดยเฉพาะในกลุ่มประเทศที่มีระบบสาธารณสุขที่ยังไม่แข็งแรงหรือไม่ถูกสุขอนามัยหรือที่ ๆ มีประชากรเยอะและแออัด จึงมักจะเจอคนเป็นโรคนี้แผ่เป็นวงกว้างถ้าระบาดขึ้นมา
สาเหตุและการแพร่กระจายของโรควัณโรค
วัณโรคแพร่กระจายผ่านทางอากาศ ผ่านทางละอองที่ลอยในอากาศ เมื่อผู้ป่วยที่มีเชื้อวัณโรคในปอด จะไอ จาม หรือพูด มีน้ำลายหรือเสมหะที่มีเชื้อสามารถเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจของผู้อื่นได้โดยตรง ความแออัดในพื้นที่ต่าง ๆ เช่น ชุมชนแออัด เรือนจำ หรือที่พักอาศัยที่ไม่ถูกสุขลักษณะมีประชากรค่อนข้างมากแต่พื้นที่อาศัยค่อนข้างเล็กแคบ ยิ่งมีโอกาสเพิ่มความเสี่ยงของการแพร่ระบาดของวัณโรคได้ง่ายมาก ๆ เรามาดูว่าอาการของวัณโรคเป็นอย่างไรกันและมีวิธีป้องกันแบบไหน ลองอ่านบทความนี้ดู
อาการของวัณโรค
- ไอเรื้อรังเกินกว่า 2 สัปดาห์และติดต่อคนรอบข้าง
- มีเสมหะปนเลือด ข้นเหนียวกว่าปกติ ระคายคอ
- ไข้ต่ำในช่วงบ่ายหรือเย็น
- เหงื่อออกมากในตอนกลางคืน
- น้ำหนักลดลงโดยไม่มีสาเหตุ
- อ่อนเพลียและเหนื่อยล้า
การวินิจฉัยโรควัณโรคอย่างละเอียด
- การเอกซเรย์ปอด เพื่อหาความผิดปกติเบื้องต้นหรือผังผืดที่ปอด
- การตรวจเสมหะ เพื่อหาเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium tuberculosis ซึ่งเป็นเชื้อวัณโรค
- การทดสอบทางผิวหนัง (Tuberculin Skin Test) หรือ การตรวจเลือด เพื่อหาการติดเชื้อในร่างกาย
การรักษาโรควัณโรค
การรักษาวัณโรคจำเป็นต้องใช้ยาต้านวัณโรคตามที่แพทย์กำหนด โดยทั่วไปใช้เวลาประมาณ 6-9 เดือน
- ไอซโอนิอะไซด์ (Isoniazid)
- ไรแฟมพิซิน (Rifampicin)
- ไพราซินาไมด์ (Pyrazinamide)
- อีแทมบูทอล (Ethambutol)
ผู้ป่วยต้องรับประทานยาต่อเนื่องตามกำหนดเวลาเพื่อป้องกันการดื้อยา ซึ่งการดื้อยาเป็นปัญหาที่สำคัญของกลุ่มคนจำนวนไม่น้อย ที่ละเลย ทำให้โอกาสเกิดโรควัณโรคซ้ำมีมากยิ่งขึ้น และบางรายที่เป็นอาจจะถึงขั้นเสียชีวิตเพราะยาต้านไม่อยู่
การป้องกันวัณโรคให้ไกลห่างตัว
- การฉีดวัคซีนบีซีจี (BCG) โดยเฉพาะในเด็กแรกเกิด จำเป็นมาก ๆ คุณพ่อคุณแม่อย่าละเลย
- การป้องกันการแพร่กระจาย เช่น สวมหน้ากากอนามัยในสถานที่แออัดหรือเลี่ยงการเข้าไปในที่ ๆ คนเยอะ
- การรักษาผู้ป่วยทันที เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อสู่ผู้อื่น
- การตรวจสุขภาพประจำปี โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้ที่ทำงานในสถานพยาบาลหรือผู้ที่มีโรคประจำตัว
สถานการณ์วัณโรคในปัจจุบัน
แม้ว่าการแพทย์จะมีความก้าวหน้าในการรักษาและป้องกันวัณโรค แต่โรคนี้ยังคงเป็นปัญหาสาธารณสุขในหลายประเทศ โดยเฉพาะในประเทศที่มีรายได้ต่ำและปานกลาง สาเหตุสำคัญคือปัญหาความยากจน การขาดแคลนทรัพยากรด้านสุขภาพ และการแพร่กระจายของเชื้อวัณโรคดื้อยา ซึ่งเกิดจากพฤติกรรมที่ไม่ดีของมนุษย์
วัณโรคเป็นโรคที่สามารถป้องกันและรักษาได้ หากมีการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม แต่ความสำเร็จในการควบคุมวัณโรคจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐ ภาคเอกชน หรือประชาชน เพื่อสร้างความตระหนักรู้และสนับสนุนการป้องกันโรคนี้ในทุกชุมชนอย่างยั่งยืน
เราพร้อมให้การสนับสนุนข้อมูลทางวิชาการแก่สถานประกอบการ ให้หัวข้อต่างๆ ทั้งในด้านสุขภาพและด้านอาชีวเวชศาสตร์ ให้คำปรึกษาด้านสุขภาพ มอบบริการที่ใส่ใจ รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ลูกค้าทุกท่านพึงพอใจและได้ประโยชน์สูงสุด
ตรวจสุขภาพครั้งใด.. นึกถึง โรงพยาบาลซีเมด ลีฟวิ่งแคร์ เราไม่เคยหยุดนิ่ง เพื่อสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืน
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม
โทร.: 0-2199-2111 ต่อ 161 แผนกการตลาด
หรือ 081-358-6493 (คุณอ้น), 086-368-5317 (คุณไอซ์)
อีเมล: info@semed.co.th
LINE: @semed
Facebook: SEMed living care hospital
